Het plaatsen van hemelwaterputten bij bestaande woningen kan welvaartsverhogend zijn. Aangezien de private baten echter onvoldoende zijn om de private kosten te dekken, is een subsidie voor de plaatsing van hemelwaterinstallaties een zinvolle beleidsoptie.
Gemiddeld gebruikt elke Vlaming bijna 110 liter water per dag. In deze studie concentreren we ons op de plaatsing van een hemelwaterput bij bestaande woningen in Vlaanderen. Hemelwater kan na minimale filtering worden gebruikt bij volgende huishoudelijke toepassingen: WC, wasmachine, poetsen van huis en wagen, onderhoud van tuin en kamerplanten. Hierdoor kunnen we gemiddeld 56 liter water per persoon per dag besparen. De kosten en baten verbonden aan het plaatsen van een hemelwaterinstallatie worden opgesomd in de onderstaande tabel. De levensduur van een installatie wordt geschat op 40 jaar. De schatting gebeurt voor de plaatsing van een volledig automatische hemelwaterinstallatie van 10 m³, inclusief bijvulsysteem in geval van droogte, bij een alleenstaande woning met bouwjaar 1975 gelegen in de provincie Vlaams-Brabant.
Vanuit het standpunt van de huiseigenaar is de investeringskost van de installatie de belangrijkste kostenpost. Deze kost omvat het plaatsen van de tank en het vervangen van metalen waterleidingen door niet-metalen leidingen. Naast deze eenmalige kosten, zijn er ook kosten van onderhoud en controle met onder meer het reinigen van de filter en het vervangen van de pomp om de 15 jaar. Een laatste kost is het stroomverbruik van de pomp. De opportuniteitskost van het plaatsen van de tank was verwaarloosbaar aangezien de tank onder de grond zou worden geplaatst. Vanuit het maatschappelijk standpunt is er nog een extra kostenpost, namelijk de kost van het gebruik van overheidsmiddelen voor subsidies.
Tegenover deze kosten staan verschillende baten voor de huiseigenaar. Afhankelijk van de opgevangen hoeveelheid bruikbaar hemelwater zal de eigenaar minder leidingwater gebruiken. Ten tweede verschilt de hardheid van hemelwater en leidingwater. Door gebruik van zachter hemelwater bij het wassen kan het gebruik van wasmiddelen en wasverzachters tot de helft worden verminderd. Ook de kalkaanslag in de wasmachine daalt gevoelig en de verwachte levensduur van de machine verhoogt van 8 jaar naar 10 jaar. Tenslotte kan een huiseigenaar ook aanspraak maken op gemeentelijke subsidies. Naast deze private baten, volgen er ook nog extra maatschappelijke baten uit het plaatsen van hemelwaterinstallaties. Deze baten omvatten een daling van de kans op overstromingen door het uitvlakken van neerslagpieken, een stijging van het rendement van zuiveringsinstallaties door een lagere verdunning van het influent, een mogelijke stijging van de grondwatertafel aangezien minder leidingwater zal worden gebruikt en een mogelijk verhoogd besef van de relatie tussen consumptiegedrag en natuurkwaliteit. Van deze baten kon enkel een monetaire waardering worden gemaakt van het gestegen rendement van zuiveringsinstallaties. Dit betekent dus dat deze kosten-batenanalyse de maatschappelijke baten onderschat.
Alle private en maatschappelijke kosten en baten kunnen nu worden vergeleken. De netto actuele waarde van de investering in een hemelwaterinstallatie bedraagt -292,15 euro voor de huiseigenaar (of ongeveer -2,7 per m³ opgevangen hemelwater). Het is dus voor een huiseigenaar niet voordelig om te investeren in een hemelwaterinstallatie in een bestaande woning. De belangrijkste negatieve factor was de vervanging van bestaande metalen leidingen door leidingen uit kunststof. Vanuit een maatschappelijk standpunt werd de netto actuele waarde van het plaatsen van een hemelwaterinstallatie berekend op 13,95 euro per m³ opgevangen hemelwater. Het plaatsen van hemelwaterinstallaties bij bestaande woningen in Vlaanderen blijkt dus welvaartsverhogend en het kan nuttig zijn om de plaatsing van dergelijke installaties te stimuleren.
Indien u meer informatie hierover wenst te verkrijgen of het volledige onderzoek wilt inkijken, kan u contact opnemen met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
