De biobased economie (BBE) is een van de pijlers van een transitie naar een duurzame economie. Hoever is Nederland hierin? Welk aandeel van de Nederlandse productie is momenteel biobased? Wat is de betekenis van de BBE voor de Nederlandse economie? En hoe kunnen we de ontwikkeling in de BBE monitoren?
De afgelopen jaren is de inzet van biomassa toegenomen als hernieuwbare grondstof voor chemie, materialensectoren en voor de opwekking van energie. Deze trend wordt aangeduid als de ontwikkeling van de biobased economy (BBE)[1]. Om de ontwikkeling van de BBE in Nederland te kunnen volgen heeft CE Delft een monitoringsysteem opgesteld, als aanvulling op de bestaande Radar Duurzame Energiesector van het CBS, en een eerste nulmeting uitgevoerd.
Monitoringsmethodiek
Om inzicht te krijgen in het aandeel biobased in de materialensector (bosbouw, textiel-, hout- en papierindustrie), energiesector en chemiesector, is een lijst opgesteld met (potentieel) relevante bedrijven voor de BBE. Per bedrijf is het aandeel biobased bepaald op basis van interviews, expertinschattingen en CBS-data. Vervolgens zijn deze biobased aandelen gekoppeld aan landelijke en sectorspecifieke data in Eurostat, waarmee de biobased werkgelegenheid en toegevoegde waarde voor de gehele sector in Nederland zijn berekend.
Omvang BBE Nederland
Tabel 1 toont de resultaten van de eerste nulmeting voor het jaar 2011. Hieruit blijkt dat de toegevoegde waarde van de BBE in Nederland € 2,6 tot 3,0 miljard bedroeg. Het aandeel biobased van de materialen-, energie- en chemiesectoren gezamenlijk bedraagt ongeveer 0,5 tot 0,6% van de totale Nederlandse economie. Samen waren deze biobased sectoren goed voor 29.500 tot 33.600 arbeidsplaatsen (FTE).
Tabel 1: Biobased toegevoegde waarde en werkgelegenheid in de Nederlandse economie (2011)
|
Bedrijfstak |
Aantal bedrijven |
Biobased toegevoegde waarde (in mln €) |
Biobased werk-gelegenheid (FTE) |
Aandeel biobased binnen de sector |
|
Materialensector |
6.730 |
2.200 |
27.550 |
57-67% |
|
Chemiesector |
2.260 |
540 |
3.000 |
3,7% |
|
Energiesector |
… |
70 |
1.000 |
… |
|
Totaal Nederland |
|
2.810 |
31.550 |
0,5-0,6% |
De materialensector levert veruit de belangrijkste bijdrage aan de BBE met een toegevoegde waarde van € 2,2 miljard. Binnen deze sector verschilt het aandeel biobased: 1 tot 10% in de textielindustrie,15 tot 40% in de bosbouw en 85 tot 95% in de hout- en papierindustrie. Voor de chemiesector is de biobased toegevoegde waarde ingeschat op € 540 mln, waarvan biobrandstoffen €100 miljoen representeren. De biobased toegevoegde waarde van de energiesector wordt geschat op € 70 miljoen, waarvan € 20 miljoen voor biogas en € 50 miljoen voor biomassa.
Om de economische omvang van de BBE in Nederland ook in de toekomst op consistente wijze te monitoren, kan de huidige methodiek periodiek (om de twee jaar) worden herhaald. De benodigde databronnen zijn hiervoor beschikbaar.
Nadere informatie over het rapport "Economische radar van de biobased economie in Nederland" kan worden verkregen via Martine Smit (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) en Martijn Blom (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).
Noot
[1] Conform het Protocol Monitoring Biobased Economie valt de inzet van voedsel en veevoer hierbuiten.