Het voorstel van de Europese Commissie voor een strenger luchtbeleid levert de Nederlandse samenleving duidelijk welvaartswinst op. Door het verplicht terugbrengen van de uitstoot van een aantal luchtverontreinigende stoffen gaan Nederlanders langer leven, stijgt de arbeidsproductiviteit omdat mensen gezonder worden, en neemt de soortenrijkdom van de Nederlandse natuur toe en de stikstofbelasting af. De baten van het Commissievoorstel zijn hoger dan de kosten. Dat blijkt uit een kosten-batenanalyse van het voorstel die door het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) is uitgevoerd.
De Europese Commissie (EC) heeft in december 2013 een voorstel uitgebracht voor het verdergaand verbeteren van de luchtkwaliteit door het verplicht verminderen van de uitstoot van een vijftal luchtverontreinigende stoffen: zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak, niet-methaan vluchtige organische stoffen en fijnstof. Op verzoek van het ministerie van IenM heeft het PBL samen met ECN en RIVM, een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) uitgevoerd.
Baten voorgesteld Europees luchtbeleid hoger dan de kosten
De maatschappelijke baten van het Commissievoorstel zijn voor Nederland beduidend hoger dan de kosten. Tegenover de jaarlijkse kosten voor maatregelen van circa 410 miljoen euro staan jaarlijkse baten van circa 720 miljoen. De grootste batenpost ligt in de afname van vervroegde sterfte: Nederlanders leven in een Europa waar het voorstel is doorgevoerd gemiddeld bijna een maand langer dan in een Europa waarin dit niet het geval is, vooral door afname van fijnstof.
Ook natuur profiteert
Door het Commissievoorstel vermindert ook de depositie van stikstofverbindingen en verzurende stoffen. De milieudruk op de Nederlandse natuur neemt met het Commissievoorstel duidelijk af, en dit zal zich op termijn vertalen in meer soortenrijkdom en in een afwisselender en aantrekkelijker landschap met minder vergrassing. Er zullen ook minder kosten hoeven te worden gemaakt voor beheer- en herstelmaatregelen in kwetsbare Natura 2000-gebieden.
Luchtkwaliteit Nederland profiteert van Europees beleid
Ondanks alle maatregelen die in de afgelopen decennia al zijn genomen, levert een strenger Europees emissiebeleid voor luchtverontreinigende stoffen nog altijd duidelijk welvaartswinst op voor de Nederlandse samenleving. Het overgrote deel van de baten voor Nederland (70%) komt door emissiereductie in het buitenland. Een Europees emissiebeleid is effectiever en goedkoper dan maatregelen in Nederland alleen vanwege het grensoverschrijdende karakter van luchtverontreiniging. Zo profiteren de volksgezondheid en de natuur in Nederland van emissiereducties in andere landen en vice versa. Wel is een aanpassing van de reductieverplichtingen voor Nederland raadzaam door deze meer in lijn te brengen met de Nederlandse cijferbasis.
De Commissie en Nederland hanteren verschillende uitgangspunten over de feitelijke emissiesituatie in 2015 en de ramingen tot 2030. Dit verschil in cijferbasis heeft aanzienlijke gevolgen voor de aard en omvang van de nog extra in Nederland te nemen maatregelen en kosten. Het PBL adviseert dan ook om het voorstel van de Commissie van december 2013 meer in lijn te brengen met de Nederlandse gegevensbasis. In een ‘PBL-variant op het Commissievoorstel’ heeft het PBL dit gedaan. Volgens deze PBL-variant vallen de kosten voor Nederland fors lager uit met 78 miljoen per jaar met opbrengsten van 623 miljoen per jaar.
Klik hier om de kosten-batenanalyse te downloaden.
Klik hier om een recent artikel ('Luchtkwaliteitsbeleid tot 2030 de moeite waard') uit het Tijdschrift Lucht te downloaden.
Informatie: Winand Smeets, PBL, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
