Zijn individuele burgers bereid om boeren te betalen voor biodiversiteitsbescherming en agrarisch natuur-en landschapsbeheer? Deze vraag stond centraal in een deels door het NWO ‘Biodiversiteit werkt’ programma en deels door het PBL gefinancierde studie die binnenkort uitkomt bij het PBL.
‘Boeren voor Natuur’ effectief voor biodiversiteitsbescherming
De studie presenteert de resultaten van een grote waarderingsstudie en keuze-experiment onder 2700 deelnemers aan het TNS-NIPO-panel, een representatieve selectie van de Nederlandse bevolking. Concreet richt de waarderingsvraag zich op de bereidheid om mee te betalen aan opschaling van de ‘Boeren voor Natuur’-benadering, een vorm van agrarisch natuurbeheer ontwikkeld door Alterra die specifiek gericht is op de bufferzones van natuurgebieden. De benadering vraagt van boeren dat zij een hogere grondwaterstand accepteren en geen kunstmest en pesticiden gebruiken op hun land. In ruil daarvoor worden ze voor gederfde inkomsten gecompenseerd. De methode is de afgelopen 10 jaar met succes bij een aantal boeren in Twente getest, en heeft aantoonbaar positieve effecten op biodiversiteit in het nabijgelegen natuurgebied.
Hypothetische versus daadwerkelijke betalingsbereidheid
Omdat waarderingsstudies betalingsbereidheid meestal overschatten is de waarderingsvraag in de studie op drie manieren gesteld. Een derde van de deelnemers is simpelweg gevraagd wat ze willen bijdragen, en een derde kreeg daarbij het extra verzoek om een zo realistisch mogelijke inschatting te geven van het te doneren bedrag (een zogenaamd ‘cheap talk script’). Aan de resterende 900 deelnemers is uitgelegd dat het daadwerkelijk om een donatieverzoek ging, en deze groep ontving na het invullen van de vragenlijst een incassoformulier.
Betalingsbereidheid hangt sterk af van wat men verwacht dat anderen doen
De resultaten suggereren dat iets minder dan de helft van de respondenten bereid is om bij te dragen aan agrarisch natuurbeheer en/of landschapsbehoud. Indien men echter tevens een incassoformulier ontvangt om het genoemde bedrag over te maken nemen zowel de bereidheid om bij te dragen als het gedoneerde bedrag af. Donatiegedrag hangt samen met overtuigingen (belang biodiversiteit, rol overheid in agrarisch natuurbeheer), referenties (sociale voorkeuren, voorkeur voor biologische producten) en respondentkarakteristieken (inkomen, opleiding, politieke kleur), in lijn met de literatuur over vrijwillig donatiegedrag. Met name verwachtingen omtrent het gedrag van anderen en de veronderstelde legitimiteit van de donatievraag (is men het eens met de stelling dat het goed is dat natuurbeheer in sterkere mate afhankelijk is geworden van medefinanciering door burgers) spelen een belangrijke rol.
Resultaten relevant voor vormgeving crowdfundingsmechanismen
In lijn met de bevindingen van de waarderingsstudie laten respondenten in het keuze-experiment een grotere betalingsbereidheid voor agrarisch natuurbeheer dan voor landschapsbehoud zien. Respondenten zijn bereid om meer aan landschapsbehoud bij te dragen als het om interventies gaat die gericht zijn op meerdere boeren. Dit schaaleffect speelt een nog veel grotere rol waar het bijdragen aan agrarisch natuurbeheer betreft: de bereidheid om mee te betalen verdubbelt als de interventie op een groter gebied is gericht. Dit is met name interessant vanuit het oogpunt van crowdfunding van specifieke natuur- en landschapsontwikkelingsprojecten (aankoop land voor natuurvriendelijke boeren, aanleg houtwallen). In dergelijke projecten kunnen betalingen immers afhankelijk worden gemaakt van de bijdragen van anderen en/of het beoogde effect.
Voor meer informatie verwijzen wij naar het PBL-rapport ‘De betalingsbereidheid van individuen voor Agrarisch Natuur-en landschapsbeheer. Casus: Boeren voor Natuur Twente‘ (binnenkort beschikbaar via www.pbl.nl). Auteurs: Jetske Bouma & Mark Koetse.
Nadere informatie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
