Volgens de vele tegenstanders van het handelsverdrag levert Europa zich over aan Amerikaanse eisen en verkwanselt het de belangen van burgers en van natuur en milieu ten behoeve van economische groei. Maar hoe groot is de milieu-impact van TTIP echt? Om die vraag te beantwoorden doet Ecorys in opdracht van de Europese Commissie hier onderzoek naar.
Op verzoek van NGO’s - waaronder milieuorganisaties - wordt hierbij in detail gekeken naar de effecten op de uitstoot van broeikasgassen, de import van schaliegas, en de illegale handel in hout, vis en exotische dieren.
In juni heeft het economische onderzoeksbureau een eerste versie van zijn bevindingen gepubliceerd: hoewel de directe effecten van TTIP een negatieve milieu-impact hebben, leidt vrijhandel op middellange termijn ook tot snellere verspreiding van groene technologie en betere internationale samenwerking rond milieuproblemen.
Hogere uitstoot broeikasgassen bij meer economische activiteiten
Hét grote doel van TTIP is het aanzwengelen van de economische groei, de werkgelegenheid en de internationale handel tussen Europa en de Verenigde Staten. De onderzoekers komen tot de conclusie dat het halen van deze doelstelling realistisch is: zij berekenen dat TTIP leidt tot een vergroting van de Europese economie met 0,5% ten opzichte van een situatie zonder TTIP (vanaf 2030). Het inkomen per huishouden neemt gemiddeld met 0,4% toe. Dit verschil in de twee situaties blijft bestaan, ook na 2030.
En meer economische activiteit – of die nu door TTIP wordt veroorzaakt of niet – leidt onder de huidige omstandigheden uiteraard ook tot meer uitstoot van broeikasgassen. De berekende extra economische groei leidt tot respectievelijk 0,2% meer uitstoot van CO2 in Europa en 0,3% in de VS. Daarnaast neemt de uitstoot van CH4 voor zowel de EU als VS met 0,1% toe. Het effect van TTIP op de uitstoot van andere broeikasgassen is verwaarloosbaar.
Meer illegale handel
De onderzoekers verwachten dat TTIP een soortgelijk negatief effect heeft op de illegale handel in hout, vis en exotische dieren. Als handel tussen de VS en de EU gemakkelijker wordt gemaakt en handelsstromen dus toenemen, leidt dit logischerwijs helaas ook tot een toename in illegale handel.
Het is echter niet mogelijk de omvang van deze toename te berekenen: het illegale karakter van deze handel zorgt er immers voor dat het totale huidige volume onbekend is.
Toegang tot alternatieve brandstof
TTIP maakt het voor de VS mogelijk schaliegas naar de EU te exporteren. De winning en productie van dit gas – door middel van het zogenoemde fracking – leidt tot milieuschade: vervuiling van grondwater en uitstoot van het broeikasgas methaan.
Voor de totale impact op het milieu moet echter ook worden gekeken welke energievorm uit de markt wordt gedrukt wanneer de EU schaliegas gaat importeren. In het geval dat het Amerikaanse schaliegas steenkolen vervangt is de impact op het milieu positief. Op het moment dat zonnestroom minder aantrekkelijk wordt is dit uiteraard niet het geval. Gezien deze onzekerheid stellen de onderzoekers vast dat het niet op voorhand valt te zeggen wat de impact van TTIP op het milieu is wat betreft het gebruik van schaliegas.
Samenwerking en innovatie
Een van de voornaamste doelen van het handelsverdrag is het terugdringen van kosten, rekening houdend met bestaande minimum standaarden van (milieu)normen, door regelgeving te verminderen. Samenwerking, en mogelijke innovatie, tussen de EU en VS zal per thema sterk verschillen.
Op het gebied van energie-efficiëntie verwachten de onderhandelaars van TTIP dat het verdrag leidt tot het delen van informatie, ten dele een overgang op internationale productstandaarden en wederzijdse erkenning van conformiteitsbeoordelingen. Afhankelijk van de mate van convergentie leidt de samenwerking en innovatie door TTIP tot een energiebesparing van 0,3% in 2030.
De EU heeft in het duurzame ontwikkelingshoofdstuk aangegeven extra op te willen treden tegen illegale handel in hout, vis en exotische dieren. Internationale samenwerking – bijvoorbeeld door middel van een importverbod – heeft uiteraard een veel groter effect dan individuele acties.
Ambitieus referentiescenario
De in dit artikel opgenomen waarden zijn gebaseerd op een ambitieus TTIP scenario. In dit scenario is het uitgangspunt dat 25% van de non-tarifaire barrières en 100% van de nog bestaande import- en exporttarieven verdwijnen. Daarnaast is ervan uitgegaan dat 50% van de barrières met betrekking tot publieke aanbesteding wegvallen. Indien een minder ambitieus TTIP-verdrag wordt gesloten kunnen de effecten van TTIP lager uitvallen.
Publicatie: Trade SIA on the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) between the EU and the USA Interim - Technical Report: http://www.trade-sia.com/ttip/downloads/
Contactpersoon: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.