Het klimaatakkoord van Parijs wordt alom gezien als een mijlpaal in het streven klimaatverandering binnen de perken te houden. Voor het eerst in de historie hebben alle partijen bij het VN-klimaatverdrag bindende afspraken gemaakt over de mate waarin de opwarming van de aarde moet worden beperkt. Nu het akkoord in werking is getreden, verschuift de aandacht langzaam maar zeker naar de implementatie van de verschillende nationale plannen.
Het beprijzen van de uitstoot van broeikasgasemissies wordt in ongeveer twee derde van de nationale plannen genoemd als één van de beleidsinstrumenten om emissies naar beneden te krijgen. Traditioneel wordt er vaak met een verticaal gerichte lens naar het beprijzen van CO2 gekeken. Dat wil zeggen door de bril van een enkel land, een aantal sectoren of voor een aantal bedrijven. In een nieuwe studie van Ecofys, welke onlangs werd gepresenteerd op de klimaattop in Marrakesh, wordt met een meer horizontale bril naar verschillende waardeketens gekeken. De studie is gedaan door Ecofys, samen met The Generation Foundation, die in 2004 mede door Al Gore is opgericht. Ook onderzoekers van het PBL en The Norwegian University of Science and Technology hebben aan de studie bijgedragen. Het is de eerste studie onder The Carbon Pricing Unlocked Partnership waarin Ecofys en The Generation Foundation samen naar CO2-beprijzing kijken.
We definiëren in de studie het begrip broeikasgasproductiviteit om aan te geven hoeveel economische waarde wordt toegevoegd per geëmitteerde hoeveelheid broeikasgas. De studie laat zien dat deze productiviteit jaarlijks met 4-6% zou moeten groeien om de opwarming van de aarde tot 2°C te beperken. In de studie gebruiken we vervolgens een CO2-prijs van 100 US$ per ton COâ‚‚-equivalent om te laten zien wat het eventuele effect zou kunnen zijn van een CO2-prijs op de kosten van productie en op de prijs die consumenten voor eindproducten betalen. Voor het prijseffect maakt de studie gebruik van een aanpak waarbij wordt aangenomen dat de inkomsten van CO2-beprijzing door overheden herverdeeld worden naar rato van de economisch toegevoegde waarde. De resultaten worden grafisch weergegeven in een productiviteitskaart waarin zeven verschillende consumptiecategorieën worden onderscheiden waaronder bijvoorbeeld voeding en mobiliteit.
Onze studie laat zien dat door een wereldwijd ingevoerde CO2-prijs diensten iets goedkoper kunnen worden terwijl voeding en onze consumptie van materialen een paar procent duurder zouden kunnen worden. Voor het gebruik van elektriciteit en warmte kunnen de prijseffecten groter zijn. De studie gebruikt deze resultaten vervolgens om een aantal conclusies te trekken rond het effectief vormgeven van beleid om CO2 en andere broeikasgassen te beprijzen. Zo wijzen we op de noodzaak om voor de emissie-intensieve sectoren aan het begin van veel waardeketens een wereldwijde aanpak te kiezen, omdat veel van deze sectoren internationaal concurreren. Alleen dan kan beprijzing echt leiden tot reducties door de hele waardeketen heen. Ook wijzen we op de rol die grote, bij het grote publiek bekende, bedrijven kunnen spelen. In de producten die deze bedrijven verkopen komen de emissies uit de hele waardeketen samen. Het verdient aanbeveling om te kijken in hoeverre dit soort bedrijven een interne CO2-prijs kunnen gebruiken om niet alleen hun eigen emissies, maar ook emissies in hun waardeketen te reduceren.
Interne CO2-beprijzing is het onderwerp dat Ecofys en The Generation Foundation nu binnen hun samenwerking gaan oppikken. Parallel gaat worden gekeken naar de meeste effectieve manier waarop overheden de inkomsten van CO2-beprijzing kunnen gebruiken.
Verdere informatie over de samenwerking tussen Ecofys en The Generation Foundation kunt u hier vinden. Hier kunt u ook de studie en de broeikasgasproductiviteitskaart downloaden.
Contactpersoon: Maurice Quant (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).
