Op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft Ecorys de economische gevolgen van de Flora- en faunawet voor het bouwproces in beeld gebracht. Het onderzoek laat zien dat deze gevolgen in de praktijk meevallen. In uitzonderlijke gevallen kunnen de extra kosten wel hoog oplopen. Vermindering van onderzoekverplichtingen of maatregelen zoals het verlenen van een algemene ontheffing, leiden tot economische voordelen en een vermindering van de kosten voor de uitvoerende partijen.
1000 beschermde diersoorten
De Flora- en faunawet wet is op 1 april 2002 in werking getreden en bundelt de bepalingen die voordien waren opgenomen in verschillende wetten. Onder de bescherming van deze wet vallen ongeveer 1.000 van de 36.000 diersoorten die in Nederland in het wild voorkomen. In de Flora- en faunawet zijn verschillende verboden opgenomen waaronder een verbod op het plukken van bepaalde planten en bloemen, beschermde dieren te verontrusten, te doden of hun nesten te verstoren. In sommige situaties en onder bepaalde voorwaarden mag dit wel, mits hiervoor een vrijstelling of ontheffing is verleend.
In de motie Visser-Knops (3 december 2013) is door de Tweede Kamer geconstateerd dat mede door flora- en faunawetgeving bouwprojecten stokten of vertraagden. De Tweede Kamer heeft in het licht daarvan gevraagd om de economische gevolgen van de flora- en faunawetgeving voor ondernemers in kaart te brengen.
Raakvlakken met het bouwproces
De bouwsector krijgt met de Flora- en faunawet te maken op het moment dat werkzaamheden moeten plaatsvinden aan gebouwen waar beschermde diersoorten of verblijfplaatsen van beschermde diersoorten (kunnen) voorkomen. Gelet op de plekken in gebouwen waar beschermde diersoorten zich vaak bevinden (onder daken, in boeiboorden, in spouwmuren, e.d.) gaat het vooral om de volgende typen bouwwerkzaamheden:
- Sloop- en nieuwbouw.
- Verbouwingen, dakkapellen, etc.
- Energiebesparende maatregelen met gevolgen voor het casco zoals spouwmuurisolatie.
- Regulier of groot onderhoud, waaronder schilderwerk en reparaties op plekken en tijdstippen dat beschermde fauna aanwezig is.
Voor een deel van deze werkzaamheden zijn (bouw)vergunningen noodzakelijk, maar voor een belangrijk deel ook niet.
In de periode juli 2014 – juni 2015 zijn in het kader van de Flora- en faunawet ca. 250 ontheffingen verleend voor bouwwerken. Een ontheffing heeft gemiddeld betrekking op 13 vastgoedeenheden. In de ontheffingen is informatie opgenomen over het voorgestelde type maatregelen om verstoring van de betreffende soorten tegen te gaan. De maatregelen kunnen variëren van relatief eenvoudige maatregelen zoals het ophangen van nestkastjes, het niet uitvoeren van (bouw)werkzaamheden in een bepaalde tijd van het jaar, tot veel ingrijpendere maatregelen zoals het geheel of gedeeltelijk aanpassen van het plan. In de praktijk komen de relatief eenvoudige maatregelen het vaakst voor.
Economische gevolgen flora- en faunawetgeving
Voor de relevantie van de economische effecten van de flora- en faunawetgeving moet onderscheid worden gemaakt in bouw-, verbeterings- en (groot) onderhoudsprojecten van professionele partijen en verbeterings- en (groot) onderhoudsprojecten van particuliere woningeigenaren.
Voor professionele partijen kunnen de kosten in situaties waar de Flora- en faunawet van toepassing is en een ontheffing noodzakelijk is (uitgaande van de onderzochte cases) gemiddeld oplopen tot bijna € 22.000 per aanvraag. De cases laten zien dat de spreiding rondom dit bedrag zeer groot kan zijn. Als bijvoorbeeld de werkzaamheden voor langere tijd stil komen te liggen, kunnen de kosten behoorlijk oplopen. Vermindering van onderzoekverplichtingen of maatregelen zoals het verlenen van een algemene ontheffing leiden tot economische voordelen en een vermindering van de kosten voor de uitvoerende partijen.
In de huidige situatie vragen particulieren niet of nauwelijks een ontheffing aan. Een mogelijke oorzaak is de onbekendheid met de Flora- en faunawet en/of de relatief hoge onderzoekskosten.
Vanuit dit perspectief is een betere voorlichting aan particulieren wenselijk. Net als bij de professionele partijen kan een vermindering van de onderzoekskosten voor particulieren leiden tot economische voordelen en er toe bijdragen dat de drempel voor naleving van de Flora- en faunawet wordt verlaagd.
Voor nadere informatie: Michel Briene, E Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., T 010 453 88 23
