Op 12 februari is Thijs Jong aan de Rijksuniversiteit Groningen gepromoveerd op een onderzoek waarin hij de economische gevolgen analyseert van de regelgeving voor energie- en CO2–markten in de EU. Hypotheses afgeleid uit de rechtseconomie, in het bijzonder de eigendomsrechtentheorie, zijn in drie EU-brede empirische studies getest:
1) Hoe aandeelhouders het EU ETS waarderen;
2) Hoe energiebedrijven emissierechten gebruiken en verhandelen; en
3) In hoeverre de wettelijke bevoegdheden van Nationale Regulerende Instanties op één lijn liggen met de beleidsdoelstellingen op de energiemarkten waar ze toezicht op houden.
Uit het eerste deelonderzoek concluderen we dat het Europese emissiehandelssysteem, het ‘EU ETS’, door investeerders gewaardeerd wordt als een beperking op vervuiling. Deze analyse richt zich op de marktreactie op de lager dan verwachte vraag naar emissierechten. Deze vraag is alleen jaarlijks bekend, aangezien bedrijven hun emissierechten eenmaal per jaar in dienen te leveren. Onze aanbeveling is dat bedrijven vaker hun emissierechten moeten inleveren. De markt ontvangt dan vaker signalen over de schaarste in het EU ETS, wat bevorderlijk is voor de (CO2-)marktwerking.
Uit het tweede onderzoek leiden we af dat grote bedrijven, hoewel beter in staat om binnen bedrijfsgrenzen hun emissierechtengebruik te optimaliseren, juist intensiever gebruikmaken van de CO2-markt. Deze bevinding bewijst dat voor deze bedrijven het EU ETS kostenbesparingen heeft gerealiseerd.
Het derde onderzoek toont aan dat de wettelijke bevoegdheden van Nationale Regulerende Instanties niet eenduidig op één lijn liggen met de beleidsdoelstellingen op de energiemarkten waar ze toezicht op houden. Onze aanbevelingen richten zich op een effectieve inzet van deze bevoegdheden voor het realiseren van de beleidsdoelstellingen, en op een evenwichtigere verdeling van de zwaarte van deze bevoegdheden.
Als laatste wordt het EU ETS emissierechtenregister bediscussieerd, het ‘EU Transaction Log’, dat ook de voornaamste databron is voor de eerste twee empirische studies. De onderdelen die de registerdata niet consistent of onvolledig beschikbaar maken, en de onderdelen die een eenduidige identificatie verhinderden van de bedrijven die uiteindelijk eigenaar zijn van deze EU emissierechten worden hierbij geïdentificeerd. Ten slotte worden aanbevelingen gegeven om de structuur van het EU ETS register te verbeteren.
Literatuur: Jong, T., 2018, ‘Energy and Carbon Markets: Empirical Law and Economics Studies’, http://hdl.handle.net/11370/d0d8d94b-8b73-4b00-b62f-3dc15e8d821b, ISBN: 978-94-034-0380-9
Contactgegevens Thijs Jong: LinkedIn: https://nl.linkedin.com/in/thijs-jong-68a4864.