De Nederlandse regering komt haar belofte niet na te stoppen met het subsidiëren van fossiele brandstoffen. Dat is de conclusie van een doorlichting van de klimaatplannen van alle 28 EU-lidstaten met betrekking tot het afbouwen van energiesubsidies. Het onderzoek legt de rapporten die lidstaten hebben ingediend bij de Europese Commissie naast eerder onderzoek naar fossiele subsidies, om te beoordelen in hoeverre de energie- en klimaatplannen van lidstaten op dit onderwerp volledig zijn.
Het onderzoek is uitgevoerd door de Vereniging Milieudefensie, het Overseas Development Institute (ODI, een Britse denktank) en het Climate Action Network (CAN) Europe. Er worden geen nieuwe cijfers gepresenteerd voor subsidies, maar:
- data van de Europese Commissie (directe subsidies en belastingvoordeel),
- data van de OECD (directe subsidies en belastingvoordeel) en
- data van eerder onderzoek door ODI en CAN Europe (bredere steun aan de fossiele sector: naast directe subsidies en belastingvoordeel, ook publieke financiering en investeringen door staatsbedrijven in fossiele energie).
Waar de Europese Commissie laat zien dat Nederland 2,5 miljard euro per jaar aan fossiele subsidies uitgeeft, beweert de Nederlandse regering dat Nederland helemaal geen subsidies voor fossiele energie verleent.
Twee keer zoveel subsidie naar ‘grijs’ als naar ‘groen’
In 2013 sprak Nederland in Europa af om voor 2020 subsidies voor fossiele energie af te schaffen. De Europese Commissie stelt echter dat Nederland nog ruim twee keer zoveel subsidie verleent aan fossiele energie als aan duurzame energie: respectievelijk €2,5 miljard per jaar tegenover €1,1 miljard.
Als niet alleen naar directe subsidie en belastingvoordeel wordt gekeken, valt de steun voor fossiele brandstoffen nog hoger uit: €7,6 miljard per jaar tussen 2014 en 2016. Hieronder valt dan ook financiering door publieke instellingen zoals de Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) en investeringen door staatsbedrijven, zoals Energie Beheer Nederland en Gasterra.
€55 miljard fossiele subsidie door EU-landen
De onderzoekers analyseerden de concept energie- en klimaatplannen (de zogeheten National Energy and Climate Plans – NECPs) die alle EU-landen indienden bij de Europese Commissie. Daarin horen lidstaten een overzicht te bieden van hun energiesubsidies en van hun plannen om deze af te bouwen. Eind dit jaar dienen alle lidstaten hun definitieve plannen in.
Alle 28 EU-lidstaten zijn in het onderzoek meegenomen. Naast Nederland ontkennen nog vijf andere landen (Bulgarije, Denemarken, Frankrijk, Hongarije en het Verenigd Koninkrijk) dat zij subsidies verlenen terwijl zij dit feitelijk wel doen. Vijf lidstaten (Duitsland, Griekenland, Polen, Slovenië, en het Verenigd Koninkrijk) kondigen zelfs nieuwe fossiele subsidies aan. In totaal verlenen de lidstaten €55 miljard subsidie per jaar voor fossiele brandstoffen.
Subsidies stoppen
Hoewel geen van de landen volledige plannen presenteert voor het afbouwen van de fossiele subsidies, kan Nederland volgens de auteurs een voorbeeld nemen aan landen als Italië en Duitsland. Deze landen zijn transparanter over de subsidies die ze verlenen, en kondigen plannen aan om deze af te bouwen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is inmiddels bezig om fossiele subsidies in kaart te brengen en hierop een beleidslijn te formuleren.
Lees het complete rapport hier. Nadere informatie bij Laurie van der Burg, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
