Sinds 2018 zijn het Europees emissiehandelssysteem (EU ETS), en met name de marktstabiliteitsreserve binnen dat systeem, op drie manieren versterkt. Dit beleid ligt mogelijk aan de basis van de verviervoudiging van emissierechtenprijzen in 2018-2019 en een verwachte daling van cumulatieve emissies (2017–2061) met 21,3 GtCO2. Ongeveer 40% van deze daling is toe te schrijven aan de verhoogde lineaire reductiefactor en 60% aan het vernietigingsmechanisme (“cancellation mechanism”). Dat blijkt uit berekeningen van de langetermijneffecten met een gedetailleerd investeringsmodel.
Het versterkte Europese emissiehandelssysteem
In 2018 besloot de Europese Raad om het Europees emissiehandelssysteem (EU ETS) en de marktstabiliteitsreserve (MSR) op drie manieren te versterken. Ten eerste stijgt vanaf 2021 de jaarlijkse lineaire reductiefactor (LRF) van het emissieplafond van 1,74% naar 2,2%. Ten tweede verdubbelt de inname van de MSR van 2019 tot 2023 van 12% naar 24% van het surplus aan emissierechten. Ten derde mag de MSR vanaf 2023 niet meer emissierechten bevatten dan het totale aantal emissierechten dat in het voorgaande jaar is geveild. Indien meer emissierechten in de MSR terecht zouden komen, worden deze permanent vernietigd.
Enkele gedetailleerde resultaten
Figuur 1(a) toont aan dat de versterkte MSR en de verhoging van de LRF (volle lijn) resulteert in een stijging van 303% in de prijs van EU Allowance Units (EUA's), van 6,8 € / tCO2 naar 27,4 € / tCO2 in 2019, in lijn met de werkelijke prijsstijging van EUA’s in 2018-2019.
Figuur 1(c) toont aan dat de versterkte MSR zorgt dat de daling van CO2-emissies in de energiesector ongeveer tien jaar vroeger zal gebeuren, door een versnelde sluiting van steenkoolcentrales in 2020-2030 en een versnelde investering in hernieuwbare energie vanaf 2025 (Figuur 1(d)). De energie-intensieve industrie zal ook versneld decarboniseren, voornamelijk vanaf 2030. Ondanks dat er geen EUAs meer worden vrijgegeven na 2058 (Figuur 1(b)), zal de energie-intensieve industrie nog tot ver na 2060 CO2 uitstoten door gebruik te maken van opgespaarde emissierechten.
Figuur 1: De prijsevolutie van ETS-emissierechten (Fig. 1a). De evolutie van CO2-emissies en netto influx van EUAs, rekening houdend met de impact van de MSR (Fig. 1b). De evolutie van CO2-emissies in de energiesector en de energie-intensieve industrie (Fig. 1c). De evolutie van het aandeel van nucleair, steenkool, gas en hernieuwbare productie in de energiesector (Fig. 1d). De stippellijnen zijn de resultaten bekomen onder het originele EU ETS-MSR design (2015), terwijl de volle lijnen overeenkomen met het versterkte EU ETS (2018). Alle prijzen zijn uitgedrukt in reële termen (€ 2017), uitgaande van een inflatie van 2% per jaar.
Verder tonen de berekeningen aan dat het cumulatieve emissieplafond zeer onzeker is door een terugkoppelingseffect tussen de emissiereductiekostencurve en vernietiging van emissierechten. De impact van de marktstabiliteitsreserve is hierdoor sterk afhankelijk van ander beleid (bijv. doelstellingen voor hernieuwbare energie, uitfasering van kernenergie, bruinkool en steenkool) en kostenevoluties van duurzame alternatieven (bijv. kostenbesparingen voor wind- en zonne-energie). In de simulatieresultaten liggen de vernietigingsvolumes tussen 5,6 en 17,8 GtCO2, met een centrale schatting van 13 GtCO2. Deze emissiedalingen kunnen volgens de berekeningen bereikt worden zonder de complexiteit van een marktstabiliteitsreserve door de lineaire reductiefactor te verhogen van 2,2% naar 3,3% in het centrale scenario. Hierdoor verdwijnt alle onzekerheid over de cumulatieve CO2-uitstoot en interferentie met ander complementair klimaat- of energiebeleid.
Deze bijdrage is gebaseerd op Bruninx, K., Ovaere, M., & Delarue, E. (2020). The long-term impact of the market stability reserve on the EU emission trading system. Energy Economics, 104746.. Dit artikel is hier terug te vinden. Voor meer informatie kan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. worden gecontacteerd.
