PBL en het NewClimate Institute hebben de gevolgen van de COVID-19-pandemie en bijbehorende herstelmaatregelen op de mondiale uitstootprojecties van broeikasgassen tot 2030 geanalyseerd, evenals op de noodzakelijke mondiale broeikasgasuitstoot in 2030 in lijn met de klimaatdoelen van Parijs. Het is zeer onzeker hoe de pandemie zich zal ontwikkelen, hoe overheden en de internationale gemeenschap daarop zullen reageren en hoe dit de uitstoot in de komende jaren zal beïnvloeden. Om die reden beperkt de studie zich tot het omschrijven van een aantal ‘wat als’-scenario’s, gebaseerd op verkennende berekeningen voor verschillende uitstootscenario’s.
De IMF economische scenario’s die in april 2020 zijn gepubliceerd, zijn daarbij als uitgangspunt genomen. Verder geeft de studie een samenvatting van de meest recente inzichten (tot juni 2020) die zijn gepubliceerd in de literatuur over post-COVID uitstootprojecties en groene herstelpakketten, en biedt hij een kader voor het analyseren van de 'groenheid' van herstelpakketten, met als voorbeeld het fiscale stimuleringspakket van de Duitse regering. Ten slotte is onderzocht hoe rekenmodellen kunnen worden gebruikt om zowel de korte- als langetermijneffecten van de pandemie en bijbehorende herstelmaatregelen op de mondiale uitstootprojecties van broeikasgassen te onderzoeken.
Historische daling in 2020 decennia lang volhouden om doel maximaal 1.5 °C opwarming te halen
De daling van emissies in 2020 is ongekend, maar is niet het gevolg van structurele veranderingen. Om die reden wordt verwacht dat de COVID-19 pandemie slechts een gering effect zal hebben op de schatting van de mondiale broeikasgasuitstoot in 2030, overeenkomstig de klimaatdoelen uit het Parijsakkoord op basis van een laagste-kostenscenario. Een consistente, vergelijkbare daling zou decennia lang volgehouden moeten worden om het doel te bereiken van maximaal 1.5 °C opwarming zoals geformuleerd in het Parijsakkoord. Dit betekent dat broeikasgasreductie een cruciale rol moet spelen in de herstelstrategieën van landen, om te voorkomen dat emissies terugveren naar het oude niveau, of zelfs hoger worden dan de niveaus die eerst voor 2030 geschat waren.
Geschatte emissies voor 2030 zijn onzeker en kunnen zelfs toenemen
De berekeningen in de analyse geven aan dat de lagere economische groeiprojecties zouden kunnen leiden tot een mondiale emissiereductie van –2,5 tot –4,5 gigaton CO2 (–4% tot –7%) in 2030, vergeleken met recente pre-COVID beleidsprognoses en de 'Baseline' en 'Longer and New Outbreak' scenario’s van het IMF. Echter, als sprake zou zijn van een terugkeer naar fossiele brandstoffen, dan is de geschatte uitstootreductie in 2030 kleiner: –3,0 in plaats van –4,5 gigaton CO2 bij het 'Longer and New Outbreak' scenario (–5%). In het 'Baseline' scenario kan de uitstoot zelfs toenemen: +0,5 in plaats van –2,5 gigaton CO2, dus +1%.
Kader voor het analyseren van de mate waarin herstelpakketten ‘groen’ zijn
Het PBL en het NewClimate Institute hebben een kader ontwikkeld om het effect te beoordelen van fiscale stimuleringspakketten die regeringen hebben aangekondigd als antwoord op de pandemie. Met het oog daarop wordt in de studie een classificatie voorgesteld die maatregelen omschrijft als ‘groen’, ‘grijs’ of ‘neutraal’ (zowel sectorspecifiek als voor de gehele economie). Behalve het monitoren van economische herstelpakketten, is het wenselijk de milieueffecten in beeld te brengen van additionele herstelmaatregelen, zoals het redden van luchtvaartmaatschappijen, niet-gebudgetteerde maatregelen en het afzwakken of uitstellen van voorgenomen of gepland klimaatbeleid.
Met gebruikmaking van deze classificatie is een pilotstudie gedaan naar het fiscale stimuleringspakket van de Duitse regering, ten bedrage van EUR 130 miljard. ‘Groene’ herstelmaatregelen maken ongeveer 31% van het pakket uit. Zo’n 21% van het pakket is in overeenstemming met de groene maatregelen zoals die gedefinieerd zijn in het Sustainable Recovery Plan van het International Energy Agency (IEA).
Auteurs: Ioannis Dafnomilis, Michel den Elzen en Heleen van Soest (PBL) en Frederic Hans, Takeshi Kuramochi en Niklas Höhne (NewClimate Institute)
Klik hier om de (engelstalige) publicatie te downloaden.
Inlichtingen: Michel den Elzen of Heleen van Soest, PBL, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
