Methodiek Impactanalyse Waddengebied: een waardevolle aanvulling op de MKBA
Jarl Kind (De Waterwerkers), Teun Morselt (Blueconomy)
De Methodiek Impactanalyse is een instrument om economische en natuur, milieu- en leefbaarheidseffecten van maatregelen in het Waddengebied samen met belanghebbenden eenduidig in beeld te brengen. De kern is: ieders belang telt. De methodiek biedt daarmee een waardevolle aanvulling op het MKBA-instrument.
In 2021 ontwikkelde De Waterwerkers in opdracht van het Ministerie van I&W een – door stakeholders gedragen – methodiek om zowel de economische effecten als de effecten op natuur, milieu en leefomgeving van maatregelen en beleid in het Waddengebied op een eenduidige wijze in beeld te brengen. Daarmee levert de methodiek aan partijen in het Waddengebied niet alleen een inhoudelijke bijdrage, maar ook procesmatige ondersteuning in het samenwerken. Na goedkeuring in het Bestuurlijk Overleg werd de methodiek getoetst in twee pilotprojecten: De Vismigratierivier bij Kornwerderzand en de Dijkversterking Eemshaven-Delfzijl. De eerste echte toepassing vindt echter op dit moment plaats in het kader van Evaluatie Vaarweg Boontjes. Hier werken De Waterwerkers en Bleuconomy samen in opdracht van de Provincie Fryslân.
Het belangrijkste kenmerk van de methodiek is: ieders belang telt. De methodiek brengt daarom effecten voor verschillende belanghebbenden in beeld, en op verschillende schaalniveaus, zowel lokaal, regionaal als nationaal. Ook de bijdrage van maatregelen in het gebied aan internationale doelen wordt in beeld gebracht. Alhoewel de methodiek is ontwikkeld met de MKBA in het achterhoofd, is het voor de methodiek niet nodig dat alle effecten in geld kunnen worden uitgedrukt: alle belangen tellen immers mee. Daarom worden in de methodiek effecten ook niet opgeteld of gesaldeerd.
De methodiek wordt bij voorkeur meerdere keren in het proces van beleidsvoorbereiding en besluitvorming ingezet. Daarbij wordt gewerkt van grof naar fijn, worden belangen steeds duidelijker, wordt gezamenlijk bepaald waar nog aanvullend onderzoek nodig is, en komen de afwegingen en mogelijke oplossingen steeds beter in beeld.
Momenteel wordt gewerkt aan een toepassing van de methodiek op vaarweg Boontjes. Deze vaarweg, die van Harlingen naar de Lorentzsluizen in de Afsluitdijk bij Kornwerderzand loopt, vraagt om steeds meer baggeronderhoud. Het baggeren (en vervolgens weer verspreiden) van het sediment heeft negatieve effecten op de kwetsbare Waddennatuur. Tegelijkertijd is de vaarweg belangrijk voor de schepen die hierover varen; dit waren er in 2021 zo’n 34 duizend in totaal.
Eind 2022 verscheen de MKBA Vaarweg Boontjes, die verschillende opties voor de vaarweg onderzocht. In deze MKBA voelden met name de regionale partijen zich onvoldoende gehoord. Daarom worden middels de Methodiek Impactanalyse in twee werksessies in Harlingen de effecten voor deze partijen nader onderzocht en in beeld gebracht, als aanvulling op en duiding van de reeds bestaande MKBA. De resultaten van de Impactanalyse worden in november verwacht.
Onderstaand figuur geeft als voorbeeld de relatie en structuur tussen de Methodiek Impactanalyse en de MKBA, zoals die bij Boontjes wordt gevolgd.
Https://waddenzeehavens.nl/wp-content/uploads/2023/04/3e-Rapport-impactanalyse.pdf
Nader informatie:
