Stel: je hebt een bedrijf dat CO2 emissies uitstoot en hiervoor een prijs moet betalen in het EU-emissiehandelssysteem. Om de CO2 emissies te reduceren, kan je investeren in het opslaan van CO2 (Carbon Capture and Storage), wat reeds een mature technologie is, of in het omzetten van CO2 (Carbon Capture and Utilization), een technologie die nog volop in ontwikkeling is en waar je dus nog enkele jaren op moet wachten. Hoe maak je de juiste investeringsbeslissing?
Het bedrijf kan deze beslissing in theorie nemen door het bereken van de Netto Contante Waarde van beide technologieën, deze te vergelijken en dan te investeren in de technologie met de hoogste NCW. Er zijn echter twee onzekerheden die deze investeringsbeslissing heel wat gecompliceerder maken, waardoor het vergelijken van de NCW niet tot de meest optimale beslissing zal leiden.
Ten eerste is er de onzekerheid over de CO2 prijs in de toekomst. Begin 2020 bedroeg de CO2 prijs slechts 25 euro per ton CO2, begin 2023 overschreed ze voor het eerst de symbolische grens van 100 euro per ton CO2, en vandaag schommelt ze rond de 85 euro per ton CO2. Die fluctuaties creëren een marktonzekerheid voor het bedrijf.
Stel dat het bedrijf de NCW van de opslag van CO2 berekent op een moment dat de CO2 prijs hoog is – bv. 100 euro per ton CO2 – en dat de bijhorende NCW voor deze technologie positief is. Op dit moment zal het bedrijf dan beslissen om te investeren in de opslag van CO2. Enkele maanden later kan de CO2 prijs echter weer gedaald zijn – bv. 85 euro per ton CO2 – en kan ook de bijhorende NCW negatief zijn. Door geen rekening te houden met de fluctuaties in de CO2 prijs, kan het bedrijf een investering maken die later toch nog verlieslatend blijkt te zijn.
Daarnaast is er ook technologische onzekerheid: hoe lang zal het nog duren vooraleer het omzetten van CO2 ook een mature, volledig ontwikkelde technologie is?
Met de hulp van reële optie analyse ontwikkelden we een model dat rekening houdt met deze onzekerheid in de CO2 prijs en de onzekere technologische ontwikkeling van het gebruik van CO2. Het model kan berekenen welke drempelwaarde de CO2 prijs in het EU-emissiehandelssysteem moet overschrijden vooral het bedrijf zou investeren in opslag van CO2, het omzetten van CO2, of de combinatie van beide. Dankzij reële optie analyse kunnen we expliciet berekenen wat het waard is voor het bedrijf om te wachten: wachten op meer informatie over de toekomstige CO2 prijs, en op meer informatie over de ontwikkeling van de CCU-technologie. Die ‘waarde van het wachten’ kan dan meegenomen worden in de investeringsbeslissing als een opportuniteitskost.
Het model kan worden toegepast op verschillende CCUS waardeketens in verschillende industrieën. De toepassing van dit model op een case study in de cementindustrie bracht enkele interessante inzichten naar boven. Hoe meer de CO2 prijs in het EU-emissiehandelssysteem fluctueert, hoe hoger ook de drempelwaarde om te investeren in de opslag en het gebruik van CO2. Meer onzekerheid in de CO2 prijs zorgt er m.a.w. voor dat een bedrijf de investering in CCS en CCU zal uitstellen. We observeerden ook dat de investeringen in de opslag van CO2 en het gebruik van CO2 niet noodzakelijk competitief hoeven te zijn, integendeel: het vooruitzicht van een winstgevende technologie voor het gebruik van CO2 zorgde er zelfs voor dat de drempelwaarde om vandaag al te investeren in de opslag van CO2 daalde. Tot slot stelden we vast dat het maken van deze investeringsbeslissingen m.b.v. reële optie analyse, om optimaal te kunnen reageren op de onzekerheid, ervoor zorgde dat het bedrijf de investeringen in de opslag van CO2 en het gebruik van CO2 later zal uitvoeren, in vergelijking met de investeringsbeslissing op basis van NCW.
Samengevat, door de onzekerheid over technologische ontwikkeling van het gebruik van CO2 en de CO2 prijs in de toekomst, zullen bedrijven investeringen in deze technologieën voor de opslag en het gebruik van CO2 uitstellen. Dit betekent dat de reductie van CO2 emissies op de lange baan wordt geschoven. Hoe we de gevolgen van deze uitgestelde investeringsbeslissingen op het behalen van klimaatdoelstellingen kunnen integreren in het model, is voer voor toekomstig onderzoek.
Lees meer over reële optie analyse, de investeringsbeslissing voor de opslag of het gebruik van CO2, en hoe onzekerheid hierbij een rol speelt in de paper ‘CO2 Storage or Utilization? A Real Options Analysis Under Market and Technological Uncertainty’ via http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4427547
