De gebouwde omgeving behoort tot de grootste materiaalvoorraden in de Nederlandse economie. Het materiaalgebruik van de bouw is ook één van de grootste materiaalstromen. Eén van de stappen om meer zicht te krijgen op de opties voor circulair bouwen en op de gevolgen van circulaire bouw, is het inventariseren van de bestaande situatie over grondstof- en materialengebruik in de bouw. De ondertitel van de PBL-publicatie Kenmerken, voorraad en materiaalketens van de bouw luidt dan ook 'Naar een circulaire bouw: beschrijving huidige woning- en utiliteitsbouw'.
In het rapport worden de belangrijkste kenmerken van het bouwproces en de bouwsector geschetst, de huidige gebouwenvoorraad met (ver)bouw, sloop en gebruik van secundaire grondstoffen aangereikt en de huidige belangrijkste grondstoffen- en materiaalketens van de bouw in beeld gebracht.
Daarnaast gaat het rapport in op aangrijpingspunten om de circulariteitsstrategieën op materiaalstromen in gebouwde omgeving los te laten.
Het rapport behandelt 10 bouwmateriaalketens, namelijk de beton-, hout-, isolatie-, gips- en kalkzandsteen-, keramieke, staal- en ijzer-, koper- en aluminium-, kunststof- en biobased-materiaalketen. Voor iedere materiaalketen gaat de rapportage in op:
- Kenschets van de bouwmaterialenketen. Een korte beschrijving van de toepassingen, goederen en producten, economische omvang uitgedrukt in voltijdsbanen, vastgelegde voorraad in de huidige gebouwde omgeving (‘urban mine’) en uit gebruik name van het bouwmateriaal en de recycling daarvan.
- Geografie van de keten met een beeld van de winning in Nederland, in- en uitvoer naar landen van herkomst, productiewijzen en bedrijfsvestigingsplaatsen in Nederland en vervoerwijzen.
Voor deze inventarisatie zijn twee verkenningen uitgevoerd. De Institutionele analyse van de gebouwde omgeving en circulaire bouweconomie van Hilgersom Deen Duurzaam beschrijft het bouwproces en inventariseert de partijen in de achtereenvolgende fasen van de bouw en koppelt ze aan de zogenaamde R-strategieën voor circulariteit. Bos, hout en de houtketen in Nederland van Probos beschrijft de handelsstroom van hout in internationaal perspectief. Hout is een materiaal dat aan belang lijkt te gaan winnen in de circulaire bouw. Het geldt als hernieuwbaar, en heeft een andere CO2-cyclus dan andere constructiematerialen.
Klik hier om de PBL-publicatie en de verkenningen van Hilgersom Deen Duurzaam respectievelijk Probos te downloaden.
Nadere informatie: Johan van der Schuit, PBL,
