De Braziliaanse biofuel productie groeit al 20 jaar gigantisch, en zal blijven groeien. Brazilië realiseert inmiddels een ethanol productie van 35,4 miljard liter, en 7,5 miljard liter biodiesel in 2023. Enkel de USA produceert meer.
De ethanolproductie werd in de jaren 1970 opzettelijk gestimuleerd als reactie op de oliecrisis. Ethanol is concurrerend met olie bij een prijs van $40 per vat (in 2024 staat de olieprijs stevig rond $70,- per vat). In 2002 introduceerde Volkswagen de flexfuel auto, de “Gol”. Fernando Damasceno, van onderdelenfabrikant Magneti Marelli, had een autocomputer geprogrammeerd om een automotor continu aan te passen aan een wisselende mix van ethanol met benzine. Hij verkocht zijn patent aan Volkswagen en later aan andere autofabrikanten. Dit gaf de ethanolmarkt een grote impuls. In 2008 overtrof de ethanolconsumptie al die van benzine. De gewone benzine, E25, bevat verplichte bijmenging van 25% ethanol.
In 2009 reden in Brazilië al 6 miljoen auto's op flexfuel, 90% van nieuwe auto's zijn flexfuel auto's. De EU daarentegen verplicht brandstofleveranciers om in 2030 een aandeel hernieuwbare energie in vervoer te realiseren van 14%.
Uniek
Het succes dankt Brazilië aan zijn moderne landbouw en grootschalige groei van suikerriet. Ethanol uit suikerriet is uniek door de zeer hoge energiebalans (verkregen energie vs. verbruikte) van 9, i.t.t. ethanol uit maïs met 1,5. De ethanolproductie in Brazilië is jaarlijks met 10% per jaar gegroeid. Er wordt nu zoveel ethanol geproduceerd dat nationale oliemaatschappij Petrobras vele nieuwe ethanolpijpleidingen aanlegt, ook om tegemoet te komen aan groeiende exportbehoeften. Biobrandstoffen zijn bekritiseerd omdat ze verantwoordelijk zouden zijn voor hogere voedselprijzen, irrelevant voor de Braziliaanse situatie. Niet alleen is de productie van ethanol uit suikerriet efficiënt, maar Brazilië heeft ook genoeg land voor suikerriet uit ethanol. Van potentiële landbouwgrond wordt slechts 2% (7 miljoen ha) gebruikt voor suikerriet en de helft hiervan voor ethanol. Ook regenwouden lopen geen gevaar. Brazilië kan zijn landbouwproductie gemakkelijk verdrievoudigen zonder maar zijn regenwouden te raken. De productie van biobrandstoffen brengt energieonafhankelijkheid en duizenden banen.
Biodiesel
Brazilië is ook begonnen met biodiesel, dat gewone diesel vervangt, terwijl ethanol een benzinevervanger is. Ethanol is een vorm van alcohol uit een gistingsproces. Biodiesel wordt gewonnen uit plantaardige oliën door middel van transverestering. Sinds Januari 2013 verplicht Brazilië een mengsel van 5% biodiesel met gewone diesel, “B5” genoemd. Biodiesel wordt voornamelijk gewonnen uit sojabonen, Jatropha curcas. Jathropha, een relatief nieuwe plant, komt uit India en groeit op droge, schrale grond. In Brazilië wordt bijna 90% van de biodiesel gemaakt van sojaolie. Alle biodiesel wordt geveild aan één koper, Petrobras, via veilingen door het nationale aardolieagentschap ANP. ANP verleent subsidies, belastingvrijstellingen en inkoopvoorkeuren aan producenten die “sociale zegels” hebben.
Risicospreiding
De Braziliaanse overheid heeft de biofuels productie gestimuleerd door relatief eenvoudige bijmengverplichtingen. Ethanolverbruik wordt in Brazilië niet gesubsidieerd, maar profiteert van belastingvrijstelling i.t.t. benzine. Grote drijfveer voor ethanolproductie is risicodiversificatie. Het aantrekkelijke van ethanol i.p.v. suiker is dat de wereldsuikermarkten sterk worden beïnvloed door invoerbelastingen en andere obstakels. Tweederde van suikermarkten is beschermd, hetgeen leidt tot grote prijsschommelingen. De export van ethanol uit Brazilië is gegroeid tot 3,5 miljard liter in 2007, wat neerkomt op een groei van 35% per jaar. De VS heffen een tarief van $0,54 per gallon (3,8 liter) op geïmporteerde ethanol en hebben een 7% limiet op import van Braziliaanse ethanol. De groei van Braziliaanse biofuel export leidt tot sterke consolidatie. Cosan b.v. is een sterk groeiende speler dat alle tankstations van ExxonMobil heeft overgenomen, Petrobras heeft de tankstations van Exxon in Chili overgenomen. De energietransitie zou Nederland meer op biofuels in moeten zetten.
Meer informatie: