De natuurwaardeverkenner werd enkele jaren geleden uitgewerkt als platform rond ecosysteemdiensten. Het is een webtool waarmee op een vlotte manier de socio-economische waarde van beleidsscenario's berekend kunnen worden. We signaleren dan ook graag de nieuwste update van deze tool, met een focus op de stedelijke omgeving.
Omwille van het belang van deze ecosysteemdiensten (ESD) en hun rol voor beter geïnformeerde beleidsbeslissingen, liet het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid een team van economen en ecologen van VITO en de universiteiten van Antwerpen en Amsterdam een studie uitwerken waarmee het belang en de economische waarde van ESD voor Vlaanderen kon worden aangetoond. Het rapport van deze studie resulteerde in 2011 in de Natuurwaardeverkenner. Ook het Waalse departement DEMNA startte met een platform rond ecosysteemdiensten in Wallonië (WAL-ES). In 2020-2021 breidden VITO en de universiteit van Luik de Vlaamse Natuurwaardeverkenner uit met data voor Wallonië zodat de tool nu voor gans België beschikbaar is.
De Natuurwaardeverkenner is een gratis webtool waarmee beheerders, stadsplanners, groenmedewerkers, nationale en lokale overheden aan de slag kunnen om op een vlotte manier de socio-economische waarde van hun scenario’s te berekenen. Voor verschillende groenblauwe maatregelen rekent de tool een twaalftal ecosysteemdiensten door (in biofysische en monetaire termen). De Natuurwaardeverkenner bestaat uit een landelijke en een stedelijke versie. De ruimtelijke tool werd stevig uitgebreid sinds de lancering in 2018. Dankzij die uitbreidingen kan je de impact van veranderingen in landelijke omgeving op natuurvoordelen zoals voedselproductie, verkoeling, recreatie, waterinfiltratie, lucht- en waterzuivering op een snelle en toegankelijke manier berekenen. De onderzoekers vertaalden de resultaten ook naar vlot communiceerbare indicatoren zoals uitstoot van aantal autokilometers, aantal doktersbezoeken, aantal jobs in de horeca, enz. Op vraag van de gebruikers kunnen plannen nu ook als shapefile opgeladen worden, naast de optie om maatregelen rechtstreeks in de tool te tekenen. Daarnaast werd op basis van de Biologische waarderingskaart Vlaanderen ook een pragmatische methode toegevoegd om naast de socio-economische impact ook de impact op de biologische waarde weer te geven.
De afgelopen maanden onderging de stedelijke versie een grondige update. Methoden werden aangepast waar nodig, kengetallen werden geupdate volgens nieuw onderzoek en het intekenen van bomen werd eenvoudiger gemaakt. Dat bleek een heuse uitdaging, want ook al gebeurde er de laatste jaren heel wat onderzoek rond Nature-Based Solutions, de resultaten ervan zijn niet altijd eenvoudig in pragmatische methoden te gieten of er worden biofysische parameters gemeten die niet linken aan socio-economische impact. De Natuurwaardeverkenner werkt met inputkaarten die enkel voor België beschikbaar zijn. In Nederland kan je de tool ook gebruiken, maar moet je de nodige inputgegevens zelf verzamelen. Ook de methoden zijn toepasbaar en terug te vinden in de handleiding.
Meer weten?
In dit filmpje kan je bekijken waarom gebruikers de tool waardevol vinden.
Zelf al even aan de slag? Test dan de tool uit via www.natuurwaardeverkenner.be. Je zal er ook een opname van een webinar dat plaatsvindt op 20 maart vinden.
