De Europese Commissie heeft onverwacht de regels voor luchtvaartmaatschappijen in het Europese emissiehandelssysteem veranderd. Zij hebben hierdoor flinke 'windfall profits' kunnen maken.
Begin 2012 is de luchtvaartsector opgenomen in het EU Emissiehandelssysteem (ETS). Dit betekent dat luchtvaartmaatschappijen emissierechten moeten inleveren voor de emissies van de vluchten vanaf en naar Europese luchthavens. Een deel van deze emissierechten hebben de maatschappijen gratis verkregen. Het overige deel van de rechten moet op een veiling of via de markt worden gekocht. In november 2012 heeft de Europese Commissie voorgesteld om intercontinentale vluchten vrij te stellen voor de rest van het jaar 2012, een initiatief dat met 'Stopping the clock' wordt aangeduid.
Als gevolg van het EU-beleid rond emissiehandel hebben luchtvaartmaatschappijen waarschijnlijk 'windfall profits' kunnen maken. Dit zijn winsten als gevolg van een verandering in regelgeving. Daarbij is onderscheid te maken tussen twee typen 'windfall profits':
- 'ETS windfall: winst die is gemaakt door de waarde van de gratis verkregen emissierechten (opportuniteitskosten) voor intercontinentale vluchten door te berekenen aan de klant. Deze winst zou ook zonder de 'Stopping the clock' uitzondering zijn gemaakt. Andere sectoren die in het verleden gratis rechten hebben ontvangen konden deze winsten ook maken.
- 'Stopping the Clock Windfall': winst die is gemaakt omdat de luchtvaartmaatschappijen hun tarieven hebben aangepast aan het ETS, maar nu geen uitgaven hoeven te doen. Zij hebben hun omzet op intercontinentale vluchten verhoogd terwijl zij voor deze vluchten geen emissierechten op een veiling of op de markt hoeven te verwerven.
In opdracht van Transport & Environment heeft CE Delft de omvang van beide typen windfall profits voor luchtvaarmaatschappijen geraamd. Tabel 1 presenteert de uitkomsten.
Tabel 1 Schatting van de windfall profits gerelateerd aan de vluchten vanaf en naar vliegvelden buiten de 30 EU ETS landen van alle luchtvaartmaatschappijen
Raming 'ETS Windfall' in 2012 (miljoen €) |
Raming 'Stopping the Clock Windfall' in 2012 (miljoen €) |
Raming totale 'windfall profits' in 2012 (miljoen €) |
436 – 872 |
243 - 486 |
679 – 1.358 |
N.B.: De lagere waarde geldt bij een doorberekening van 50%. Bij de hogere waarde wordt uitgegaan van volle kostendoorberekening.
Afhankelijk van de mate van kostendoorberekening door luchtvaartmaatschappijen, variëren de totale windfall profits van € 679 miljoen tot € 1.358 miljoen. Ongeveer een derde van deze windfall profits kan aan de uitzondering van intercontinentale vluchten worden toegeschreven. Europese bedrijven hebben naar verwachting het grootste aandeel in de totale gegenereerde 'windfall profit' die gerelateerd is aan de 'Stopping the Clock' maatregel (55%), gevolgd door de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen (13%).
Meer informatie kunt u verkrijgen bij Dagmar Nelissen (