Het Steunpunt Circulaire Economie is opgericht in 2017 gefinancierd door de Vlaamse Overheid. Een van de objectieven van dit steunpunt is het ontwikkelen van een instrument om de voortgang naar de circulaire economie te kunnen meten ten behoeve van beleidsmakers. Recent heeft het steunpunt een rapport uitgebracht waarin een nieuw concept voor de ontwikkeling van een dergelijke monitor uit de doeken gedaan wordt.
Situering
In recente jaren zijn er in Europa reeds enkele meetinstrumenten naar voren geschoven. Deze bestaan hoofdzakelijk uit macro-indicatoren gebaseerd op data over grondstoffen, afval en recycling. Met dergelijke indicatoren komt de transitie pas na een langere tijd in beeld, niet alleen omdat de databronnen laat en infrequent geüpdatet worden maar ook omdat de economie al flink op weg moet zijn naar meer circulariteit eer zich dit materialiseert in dergelijke omvattende indicatorscores. Een manier om meer directe feedback op het gevoerde beleid te verkrijgen is door de link te leggen naar indicatoren op microniveau. Dergelijke indicatoren bestaan reeds in de context van circulaire economie, maar werden tot nu toe nog niet ingeschakeld met als doel om de voortgang naar een circulaire economie te meten.
Meten vanuit het perspectief van maatschappelijke behoeftes
Vanuit de idee dat producten en diensten uiteindelijk functies vervullen, werd een concept uitgewerkt waarin op mesoniveau wordt gekeken naar het materialenbeslag van verschillende systemen die maatschappelijke behoeftes invullen, zoals mobiliteit, huisvesting en voeding. Via deze benadering wordt het consumptieperspectief in de verf gezet evenals de effecten van circulaire businessmodellen, twee aspecten die tot nog toe over het hoofd gezien werden in monitoring. Dit concept kreeg de volle steun vanuit een publiek van 34 stakeholders uit beleidsdepartementen, sectorfederaties en maatschappelijke organisaties die bijeengebracht werden op een interne workshop. In de komende jaren richten de activiteiten van het steunpunt zich onder meer op de concrete ontwikkeling van indicatoren om zo een mesoniveau op te bouwen als brug tussen het macro- en het microniveau in.
Figuur 1: Indicatoren voor circulariteit op micro-, meso- en macroniveau.
Het volledige rapport kan hier teruggevonden worden.