De hervorming van de fiscaliteit op bedrijfswagens in België zal leiden tot een versnelde elektrificatie van het bedrijfswagenpark en een versnelde daling van de CO2-uitstoot, met een piek van ongeveer 1 miljoen ton CO2 per jaar in de eerste helft van de jaren 2030. In vergelijking met het scenario zonder hervorming leidt de hervorming tot een toename van de netto belastinginkomsten met ongeveer 1 miljard euro op jaarbasis.
Een recente wijziging in de Belgische fiscale wetgeving schaft vanaf 2026 de aftrekbaarheid in de vennootschapsbelasting af voor alle bedrijfswagens behalve voor elektrische wagens. Bovendien wordt de aftrekbaarheid voor elektrische bedrijfswagens doorheen de tijd verlaagd.
Om de impact van deze maatregelen in te schatten, hebben we gebruikt gemaakt van het Belgische CAr Stock MOdel (CASMO). We gaan ervan uit dat de snelle toename in de marktaandelen van elektrische en benzine plug-in hybride wagens (PHEVs) die in 2020-21 is waargenomen, een fundamentele trendbreuk weerspiegelt, die in de toekomst zal worden voortgezet.
Uit onze projecties blijkt dat de verkoop van benzine PHEVs en van elektrische bedrijfswagens snel zal toenemen, ook zonder de hervorming van de fiscaliteit voor bedrijfswagens. Tot 2028 groeien de verkoopcijfers van benzine PHEVs sneller dan die van elektrische wagens. Vanaf 2030 domineren benzine PHEVs en elektrische wagens volledig de markt voor bedrijfswagens, met een gemeenschappelijk marktaandeel van boven de 85 %.
Ten opzichte van dit scenario zonder belastinghervorming, is het belangrijkste effect van de belastinghervorming een zeer sterke afname in de verkoop van benzine PHEVs vanaf 2026, vooral ten voordele van elektrische wagens. Door het Europees verbod op nieuwe wagens met verbrandingsmotor vanaf 2035 dalen zowel zonder als met hervorming de aandelen van elektrische auto’s in het bedrijfswagenpark zeer snel na 2034. Tegen 2040 zal de bedrijfsvoertuigenvloot quasi integraal elektrisch zijn, met of zonder belastinghervorming. De belastinghervorming leidt met andere woorden vooral tot een versnelling van de elektrificatie van het park. Het grote verschil ligt in de jaren tussen 2026 en 2035, waar de fiscale hervorming duidelijk leidt tot een versnelde afname van de CO2- uitstoot, met een piek van ongeveer 1 miljoen ton CO2 op jaarbasis in de eerste helft van de jaren 2030.
Ten gevolge van deze versnelde elektrificatie van het bedrijfswagenpark zullen bepaalde categorieën van belastinginkomsten dalen. Dat is niet alleen het geval voor de inkomsten uit BTW en accijnzen op brandstof. Er zijn immers ook belastingen waarvan de tarieven afhangen van de CO2 uitstoot van de wagen, zoals bijvoorbeeld de belasting op het voordeel van alle aard dat voortvloeit uit het privé-gebruik van een bedrijfswagen, of de jaarlijkse verkeersbelasting in Vlaanderen.
Figuur 1: Raming van de aantallen verkochte bedrijfswagens van verschillende typen, met en zonder belastinghervorming
Daar tegenover staat dat de versnelde elektrificatie van het bedrijfswagenpark leidt tot hogere inkomsten uit de vennootschapsbelasting in vergelijking met een scenario zonder hervorming.
Benzine PHEVs genieten immers een relatief grote aftrek in de vennootschapsbelasting door hun lage CO2-uitstoot (althans volgens de testcyclus). De verwachte sterke stijging van de verkoop van benzine PHEVs in de jaren vóór de inwerkingtreding van de belastinghervorming leidt daarom tot een aanzienlijke toename van de gederfde inkomsten uit de vennootschapsbelasting: van minder dan 1 miljard euro per jaar in de huidige situatie tot meer dan 3 miljard euro per jaar in 2030.
Als gevolg van de belastinghervorming dalen de gederfde inkomsten voor alle automodellen behalve de volledig elektrische vanaf 2026 tot nul. Voor elektrische auto’s is het totale effect op de belastinguitgaven echter niet a priori bepaald: de fiscale aftrekbaarheid per auto neemt af, maar leidt ook tot een grotere verkoop van elektrische auto’s. In de eerste jaren van de hervorming overheerst het tweede effect, maar dat verandert rond 2030. Op lange termijn stijgen de inkomsten uit de vennootschapsbelasting met ongeveer 1 miljard per jaar ten opzichte van een scenario zonder belastinghervorming. De totale gederfde inkomsten na de hervorming blijven wel nog steeds veel hoger dan in de huidige situatie, en bedragen ongeveer 2,5 miljard euro tegen 2040.
Het globaal effect van de hervorming is vanaf 2026 een toename van de jaarlijkse netto-belastinginkomsten met ongeveer 1 miljard op jaarbasis.
Link naar de volledige studie: https://www.plan.be/publications/publication-2293-nl-ex_ante_evaluatie_van_de_fiscaliteit_van_bedrijfswagens_in_belgie ; e-mail auteur: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
